Әр адам білуі тиіс маңызды ақпарат

 

Белгілі болғандай, Мемлекет басшысы бірыңғай медициналық көмек пакетін құруды тапсырды және біз біртіндеп сақтандыру моделіне көшіп келеміз.

Ендеше, неге БЦП бойынша қызметтер ТМККК пакетінен МӘМС пакетіへ ауыстырылғанын және бұл пациенттер үшін нені білдіретінін қарастырайық.

 

Мысалы, сізде БЦП диагнозы қойылған және мүгедектігі бар бала бар делік. Ол автоматты түрде сақтандырылған болып есептелетін 15 жеңілдік категориясының қатарына кіреді, бұл оның мәртебесіне де, пакетіне де байланысты емес. Мұндай балалар үшін жарналарды мемлекет толық төлейді.

 

Бала 18 жасқа толғанда да жағдай толық қорғалған күйінде қалады:

 

* Егер ол қозғалуы шектеулі және денсаулығында тұрақты бұзылыстары болса, ата-анасы құжаттарды алдын ала дайындап, мүгедектік ресімдеуі қажет. Бұл жағдайда мемлекет оның жарналарын төлеуді жалғастырады.

* Егер ол жұмысқа қабілетті, бірақ әзірге жұмысқа орналаспаса, оны жұмыссыз ретінде тіркеу қажет. Сонда жарналарды жергілікті атқарушы органдар мемлекет есебінен төлейді.

* Егер ол жұмыс істейді, бірақ табысы төмен болса, оны әл-ауқатының дағдарыстық немесе шұғыл деңгейіне (D және Е категориялары) жатқызады. Бұл жағдайда да жарналарды мемлекет өтейді.

* Егер ол студент болса (орта, техникалық және кәсіптік, ортадан кейінгі, жоғары немесе жоғары оқу орнынан кейінгі білім беретін оқу орындарында күндізгі бөлімде оқыса), жарналарды мемлекет төлейді.

* Егер ол ресми түрде жұмыс істейтін болса, жарналарды жұмыс беруші аударады.

* Егер ол өзін-өзі жұмыспен қамтыған (ЖК) болса, жарнаны өзі төлейді — айына 4 250 теңге немесе жылына 51 000 теңге.

 

Маңыздысы: кепілдендірілген пакеттің қысқаруы медициналық көмектің азаюын білдірмейді. Ешбір қызмет жойылған жоқ — тек оның қаржыландыру көзі өзгерді.

Сақтандырылған барлық азаматтар, соның ішінде қант диабеті, балалардың церебралды сал ауруы және басқа да созылмалы аурулары бар пациенттер бұрынғыдай емделуді, консультацияларды және қажетті дәрі-дәрмектерді МӘМС аясында ала береді.

 

2026 жылы жаңадан анықталған пациенттерді қоса алғанда, дәрілік заттардың төмендемейтін қорын қалыптастыру үшін 20 млрд теңге бөлу көзделген.

 

---D және E категорияларына кімдер жатады**

 

Бұл — өмірлік қиын жағдайға тап болған адамдар:

 

* тұрақты жұмысы жоқ;

* соңғы үш айда зейнетақы аударымдарын жасамағандар.

 

---**Мемлекет есебінен сақтандырылған жеңілдік категориялары**

 

* **Балалар:** 18 жасқа дейінгі барлық балалар.

* **Жүкті және аналар:** жұмыс істемейтін жүкті әйелдер, бала үш жасқа толғанға дейін оны күту бойынша демалыстағы жұмыс істемейтін әйелдер, сондай-ақ мүгедектігі бар баланы тәрбиелеп отырған әйелдер.

* **Көпбалалы аналар:** «Алтын алқа», «Күміс алқа» иегерлері, бұрынғы «Батыр ана» атағын алған немесе «Ана даңқы» ордендерінің I және II дәрежелерімен марапатталған әйелдер.

* **Қарттар:** зейнеткерлер, соның ішінде ҰОС ардагерлері.

* **Мүгедектігі бар адамдар:** мүгедектігі бар тұлғалар, сондай-ақ бала кезінен мүгедектігі бар адамға немесе мүгедек балаға күтім жасайтын тұлғалар.

* **Студенттер:** күндізгі бөлімде оқитындар.

* **Жұмыссыз және аз қамтылғандар:** жұмыссыз ретінде тіркелгендер және мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек алатын жұмыс істемейтін азаматтар.

* **Тергеу изоляторларында және жазасын өтеушілер:** минималды қауіпсіздік мекемелерінде жазасын өтейтіндерден басқа сотталғандар.

 

---Медициналық көмек алу үшін алдымен емханаға тіркелу қажет**

 

1. eGov.kz порталы арқылы (онлайн)**

 

Егер сізде ЭЦҚ болса:

 

1. eGov.kz порталына кіріп, авторизациядан өтіңіз.

2. «Денсаулық сақтау» бөлімінен «Емханаға тіркелу» қызметін таңдаңыз.

3. Өтініш формасын толтырып, қажетті емхананы таңдаңыз.

4. ЭЦҚ көмегімен қол қойыңыз.

 

Өтініш емханаға автоматты түрде жіберіледі.

Жауап (тіркеу немесе дәлелді бас тарту) жеке кабинетіңізде 1 жұмыс күні ішінде көрсетіледі.

 

---

 

### **2. Емханаға жеке келу арқылы**

 

Бұл әдіс келесі тұлғалар үшін қолжетімді:

 

* зейнеткерлер;

* мүгедектігі бар адамдар;

* мүгедек баланың заңды өкілдері;

* патронаттық тәрбиешілер мен қамқоршылар;

* колонияларда жазасын өтеушілер;

* мерзімді қызметтегі әскери қызметкерлер;

* басқа қаладағы студенттер;

* медресе оқушылары;

* шетелде туған балалар;

* балалар үйінің, интернаттың, қарттар үйінің тәрбиеленушілері;

* сенімхат бойынша тіркелушілер.

 

Тіркелгеннен кейін өзіңіздің учаске нөміріңізді және учаскелік дәрігеріңіздің есімін біліп алыңыз.

 

---

 

## **Сақтандырылғаныңызды қалай тексеруге болады**

 

МӘМС/ТМККК бойынша мәртебені тексерудің 4 жолы бар:

 

1. **Telegram-бот:** @SaqtandyryBot — «сақтандырылу мәртебесін анықтау» бөлімі, ИИН енгізу.

2. **eGov.kz / eGov mobile:** «Денсаулық сақтау» → «Мәртебені тексеру».

3. **Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының сайты:** «Статусты тексеру» бөлімі.

4. **1414 байланыс орталығы:** ИИН айту арқылы анықталады.

 

---

 

**Егер статус «сақтандырылмаған» болса, не істеу керек**

 

### ✔ Өзін-өзі жұмыспен қамтығандар үшін

 

Жарна қарызын өтеу қажет.

Қарызды Kaspi немесе eGov арқылы төлеуге болады.

 

### ✔ Жеңілдік санатына кіру

 

Мысалы, БЦП-мен ауыратын балаңыз 18 жасқа толғаннан кейін мүгедектік ресімдеу үшін алдын ала:

 

* Жеке басын куәландыратын құжат;

* Медициналық ұйым берген МӘС-ке жолдама;

* Диагнозды растайтын медициналық құжаттар (анықтамалар, қорытындылар, зерттеу нәтижелері).

 

**МӘС-тен өту:**

 

* Құжаттарды аумақтық бөлімге өткізу;

* Қажет болса, қосымша тексерулер;

* Мүгедектікті белгілеу туралы шешім.

 

Мүгедектік белгіленген жағдайда ол автоматты түрде жеңілдік категориясына өтеді және сақтандырылады.

 

### ✔ Жұмыссыз ретінде тіркелу

 

enbek.kz немесе Жұмыспен қамту орталықтары арқылы өтініш беру.

Мемлекет жарналарды төлейді.

 

Жұмыстан айырылған жағдайда медициналық көмекке құқық тағы 3 ай сақталады, бірақ төленбеген айлар бойынша жарнаны өтеу міндеті бар.

 

Бұл 2015 жылғы 16 қарашадағы № 405-V ҚРЗ «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Заңның 5-бабы 2-тармағында көзделген.

 

### ✔ D және Е санаттары

 

2026 жылдан бастап табысы төмен азаматтар үшін мемлекет МӘМС жарналарын төлейді.

Бұл — 2023 жылғы 29 маусымдағы № 267 бұйрықпен бекітілген.

 

Бұл жеңілдіктер емес, әлеуметтік осал жаңа топтар.

Жарналарды жергілікті атқарушы органдар төлейді.

 

Егер өзіңізді D немесе Е категориясына жататыныңызды білгіңіз келсе — өңірлік жұмыспен қамту органына жүгіну қажет.

 

---

 

Егер қажет болса, мәтінді **қысқартылған нұсқада**, **инфографика форматына бейімдеп**, немесе **ресми құжат стиліне** өзгертемін.