Қырым геморрагиялық қызбасы (КГЛ) — кене шағуы арқылы берілетін адамның жедел жұқпалы ауруы.

     Аурудың алғашқы белгілері: қалтырау, безгегі, температураның 39-41°C дейін көтерілуі, қатты бас ауруы, бел ауруы, буындар, бұлшықеттер, бүкіл дененің ауыруы, жиі жүрек айнуы, жалпы әлсіздік. 2-4 күннен кейін температура төмендеуі мүмкін, бірақ жағдай жақсармай қалады. Температураның төмендеуі науқастарда әртүрлі органдардан қан кетудің ықтимал басталуының хабаршысы болып табылады.

     Адам КГЛ вирусын жұқтыруы мүмкін:

- жұқтырған кенелермен шағу кезінде;

- кенелерді ұсақтау және жараларға, абразияларға, ауыздың, көздің шырышты қабаттарына және т. б.;

- қой қырқу, мал сою және терісін алу кезінде, оның ішінде қояндар;

- медициналық процедураларды жүргізу кезінде (науқастардың қанымен байланыс)

     Кенелердің белсенділігі сәуірден қарашаға дейін, ең көбі сәуір-Шілдеде байқалады.

 

Қырым геморрагиялық қызбасының алдын алу

- жануарларға күтім жасау, кене басқан жерлерге бару кезінде қорғаныш киімдерін (серпімді манжеттері бар жейде, шұлыққа тығылған шалбар, шалбардың төменгі бөлігіне және аяқ киімге адамдарды КГЛ – тасымалдаушы иксод кенелерінің шабуылынан қорғауға арналған аэрозольді инсектоакарицидтік құралдарды қолдану қажет. Репелленттер кене шабуылынан қорғауда тиімді емес;

- әр 2 сағат сайын өзін - өзі және өзара тексеруді, сондай-ақ табиғатта серуендеуден оралғаннан кейін өзін және жануарларды (иттерді) қорытынды тексеруді жүргізу;

- жануарлардың кенелерін өз бетінше алып тастамаған жөн, қажет болған жағдайда ветеринарлық мамандарға хабарласыңыз;

- жаңа жыртылған шөптерді, бұтақтарды, сыртқы киімдерді және кенелер болуы мүмкін басқа заттарды тұрғын үйге әкелмеңіз;

- демалысты ашық жерлерде және өсімдіктерді сүлгімен баяу сипағаннан кейін ғана ұйымдастырыңыз. ЕГЕР ДЕНЕГЕ СОРЫЛҒАН КЕНЕЛЕР ТАБЫЛСА, ДЕРЕУ МЕДИЦИНАЛЫҚ МЕКЕМЕГЕ ХАБАРЛАСУ КЕРЕК. Егер бұл мүмкін болмаса, денеде кене табылған кезде оны пинцетпен немесе резеңке қолғаппен қолмен дереу алып тастау керек. Алынған кенені қақпағы бар шыны бөтелкеге (құмыраға) салу керек. Алғашқы мүмкіндікте емдеу-профилактикалық ұйымға хабарласып, кенені алып тастаған ыдысты беру қажет. Кенелерді теріге зақым келтіріп қолмен алып тастауға және басуға қатаң тыйым салынады.