Адам папилломасының вирустары (АПВ) - жыныс жолдарының ең кең таралған вирустық инфекциясын қоздырғыштар. Көптеген әйелдер мен ерлер жыныстық өмір басталғаннан кейін АПВ жұқтырады. АПВ инфекциясы жыныстық қатынас кезінде ағзаға енбей ауру жұқтырса да, жыныстық жолмен берілетін ауруларға жатады. Жыныс мүшелерінің жанасуы кезінде де вирустың берілуінің орын алғаны белгілі.
Жатыр мойны обырының АПВ-мен байланысты аурулардың ішінде ең көп таралғандығында ешқандай күмән жоқ. Жатыр мойны обырының барлық дерлік жағдайлары АПВ-инфекциясынан туындаған.
Кейбір типтердегі АПВ инфекциялары, сондай -ақ артқы өтпе обыры, вульва, қынап, жыныс мүшесі және ауыз жұтқыншақ, - жатыр мойны обыры сияқты бастапқы профилактика әдістерінің көмегімен алдын алуға болатын аурулардың белгілі бір үлесі болып табылады.
Адам папилломасының кейбір онкогенді емес вирустары, әсіресе 6-шы және 11-ші типті АПВ үшкір кондиломаның пайда болуына және респираторлық папилломатоздың дамуына (ісіктер мұрыннан және ауыз қуысынан өкпеге апаратын тыныс жолдарында пайда болатын аурулар) әкелуі мүмкін. Бұл патологиялық жағдайлардан өлім-жітім сирек болса да, аурудың таралуы айтарлықтай болуы мүмкін. Үшкір кондиломалар өте кең таралған,жоғары контагиоздылықпен ерекшеленеді және жыныстық өмірге кері әсер етеді.
АПВ инфекциясы бүкіл әлемде (дамушы және дамыған елдерде) жыныстық жолмен берілетін ең көп таралған инфекцияларға жатады. АПВ инфекциясының қауіп тобына жыныстық жолмен өмір сүретін барлық адамдарды жатқызуға болады, бірақ 18 жастан 29 жасқа дейінгі жас тобы ең осал топ болып табылады, жыныстық серіктестер саны айтарлықтай көп болады.
Жұқтыру жолдары:
1) жыныстық қатынас;
2) трансплацентарлық;
3) перинаталдық (өте сирек);
4) тұрмыстық қарым-қатынас, бұл ретте аутоинокуляция және тұрмыстық заттар арқылы АПВ берілу мүмкіндігі жеткіліксіз зерттелмеген болып қалады.
Созылмалы АПВ-инфекциясымен жатыр мойны обырының қауіп факторлары
* АПВ онкогенділік дәрежесі (вирустың обырды тудыру қабілеті);
* иммунитеттің бұзылуы: иммунитеті әлсіреген адамдар, атап айтқанда, АИТВ-мен өмір сүретін адамдар созылмалы АПВ-инфекциясының жоғары қаупі бар және обыр алды зақымданулар мен обырдың жедел дамуы;
* жыныстық жолмен берілетін жыныстық герпес, хламидиоз және гонорея сияқты ілеспе инфекциялардың болуы;
* сыртартқысында босану саны және ерте жаста босану;
* темекі шегу