Шақыру кезінде жедел жәрдем қызметкерлері аяқ киімін шешуі керек пе және медициналық құралдың салмағы қанша?Осы және басқа да сұрақтарға павлодар 103 қызметінің дәрігерлері жауап берді. Сұхбатқа облыстық станцияда 40 жылдан астам еңбек етіп келе жатқан Айман Темірғалина және жедел жәрдемде үшінші жыл жұмыс істеп жүрген Ален Мұсабеков қатысты. Дәрігерлер өз жұмысында мас адамдармен қаншалықты жиі кездесуге тура келетінін және олар қол сұғушылықпен бетпе-бет келе ме, жоқ па, соны айтты.

1. Кейбіреулер жедел жәрдем көлігі өте ұзақ жүретініне сенімді. Сіз бұл туралы не айтасыз?

А. Т.: Қоңыраулар әртүрлі санаттарда болады. Әр санат бойынша әр түрлі жеткізу уақыты бар. Егер біз бірінші санатты шақыру туралы айтатын болсақ, онда жету уақыты максимум 10-15 минутты құрайды. Біз сол уақытқа сәйкес келеміз. Бірақ жедел жәрдем шақырғандардың эмоционалды жағдайы туралы ұмытпаңыз. Олар үшін әр минут бір сағат сияқты. Бұл асыра сілтеу емес, шынымен де солай. Бізде қоңырау шалу уақытын, станциядан шығу уақытын және мекен-жайға жету уақытын көрсетуге мүмкіндігіміз бар. Мұны көрген адамдар әдетте тынышталады.

2. Мас пациенттермен жиі күресуге тура келеді ме?

А.М.: Мұның бәрі бригаданың бағытына байланысты. Менде токсикалық-терапевтік топ бар және олармен жиі күресуге тура келеді. Агрессия бар, кейде олар бірдеңе айтудан бас тартады, оған қандай көмек көрсету керектігін түсіну үшін пациенттен ақпарат алу керек. Ал кейде, келгенде, олар босаңсып қалатыны соншалық, өздері де жанын құя бастайды.

3. Дөрекілік пен қол сұғушылыққа тап болдыңыз ба?

А. М.: Олар балағат сөздер айтады, дөрекі сөйлейді, бұйырық түрінде сөз айтады - мұның бәрі болады. Бірақ, мүмкін, мұның бәрі стресс фонында орын алатын шығар, адамдар мас болған кезде болады. Біз мұнымен күресуіміз керек, науқастарды көндіреміз, кей жерде алдауымызға тура келеді. Жалпы, бір жолын табамыз.

А. Т.: Өзім шақыруға келдім - бір мереке болды, пәтерде қандай да бір жанжал болды. Ер адам еденде жатып, өліп бара жатқандай бейнеленген, жұбайына ойнаған, қысқасы. Ал оның әйелі жүкті. Еркекті тыныштандыра бастадым, басқа ештеңе ойлаған жоқпын, ал ол мені жақ сүйегімнен жоғары қаратады. Мұндай жарақатқа мен ешқашан төзбедім. Біз жаппай шақыруда жұмыс істегенде ең күрделі пациентті таңдаймыз. Бірақ әркімге ең жаманы сияқты көрінеді. Сөйтіп ол сені өзіне тарта бастайды. Өртте оқиға болған, ол баяғыда болған. Дәрігер еденде жатқан балаға көмек көрсетті. Осылайша оның артынан бір жігіт келіп, дәрігерді қағып, аяғының үстінде болғанымен, тіпті орташа дәрежедегі ауырлық жағдайында болмаса да, өзіне назар аударуды талап етті.

4. Сіз бос шақыруға келгеніңіз болды ма?

А. Т.: Біз өзіміз күлеміз: өтіп бара жатқан адамнан тағы бір қоңырау түсті. Адам өтіп бара жатып, біреудің жерде жатқанын көреді.Игілігі үшін, қазір технологиялар мүмкіндік береді, ол ұялы телефон арқылы жедел жәрдем шақырып кетеді. Біз орнына келеміз ғой, ал онда ешкім жоқ.«Пациент» оның артынан 103 кеткенін білмейді. Ол орнынан тұрып, үйіне барды немесе автобусқа отырып, кетіп қалды. Немесе,басқа мекен-жайдан шақырылады, ол қазір сәнге айналды.Келеміз, ал онда есік ашылмайды. Кіреберістегі барлық темір есіктер, көршілерді оята алмайсың, кіреберісті бұза алмайсың. Есіктің астында тұрып, кетесің. Сондай жұмыс.

5. Сізден шақырту үстінде бахила киюді талап ете ме?

А. М.: Мен бұнымен тек бір рет ғана бетпе-бет келдім.Әйел анасына жедел жәрдем шақырып, кірген кезде бізге аық киімді  шешуімізді өтінді. Жеке өзім әрқашан аяқ киімді шешуге немесе бахила киюге тырысамын. Бірақ, әрине, бәрі қиындықтың сипатына байланысты. Егер қоңырау шұғыл болса, уақыт секундпен өтеді.

А. Т.:Этикет бойынша, біз жұмыста болғандықтан аяқ киімімізді шешпеуіміз керек. Өйткені, біз пәтерге бірден жетпейміз ғой, біз әлі де 10-15 минут жүреміз. Сол уақыт аралығында дәрігер аяғын сүртуі үшін дымқыл шүберек қойып қоюға болады. Бірақ біздің халық бұған дайын емес. 

6. Жедел жәрдем көлігін жолда қаншалықты жиі өткізбейді?

А. М.: Көбінесе бұл қарбалас уақытта, кешке болады. Көліктер бағдаршамда тұрып үлгерді, ал біз алтыншыдан жетіншіге дейін жетеміз, ешкімді қозғалтпайсың. Олар кем түспейді, керісінше, біреу жедел жәрдемді өткізіп жіберу ережелерін бұзады. Барлығы адамға байланысты.

7. Медициналық бригада жабдықтарының салмағы қанша?

А. Т.: Бізде жақсы жабдықдар бар. Бірақ оның кемшіліктері де бар. Сол оттегі цистернасы 5-тен 8 литрге дейін. Сонымен қатар, бізде металл зембілі бар. Олар ауыр. Рас, кейде олар бес қабатты тар кіреберістерден өтпейді. Сіз оларды жұмсақ зембілмен айналып өтуіңіз керек. Жабдықтары бар сөмкелер де ауыр, бірақ біздің ұлдар көтере алады. Екеуіне-үшеуіне бөліп, жүгіреміз, ал кері қарай пациентпен бірге.

А. М.: Мен 30-40 килограммды көтере аламын. Мысалы, ӨЖЖ аппараты, төсеу, жұмсақ зембілдер - шамамен солай болады.

8. Сіз шығатын шақырулардың ең танымал себептері?

А. М.: Кейбіреулер қысымға шақырады, біреулердің балаларының қызуы жоғары, біреулер жарақат алады. Себебі көп. Барлығы бригаданың ерекшелігіне байланысты.

А. Т.: Ең танымал шақыру - ішімдіктен кейін жаман. Ең қорқынышты- автокөлік жолдары. Бізде биіктіктен құлау бар, бұл да қорқынышты қиын шақырулар. Біздің көпқабатты үйлеріміздің қазір жағымсыз рөл атқаратынын өзіңіз де білесіз.

9. Сіздің тәжірибеңіздегі ең таңқаларлық шақырулар ?

А. М.: Жігіттің үстіңгі аяғын жұлып алды. Ол мас күйінде әлдебір жолмен қолын автобустың моторлы бөлігіне салды.Үрейленіп, қарсылық көрсетті. Оның достарына зардап шегушіні ұстап тұруға тура келді. Біз оның қолын таңып, қан кетуін тоқтатып, ауруханаға жеткіздік.

А. Т.: Енді таң қалдыру мүмкін емес. Мен қоңырауда не күтіп тұрғанын алдын ала білемін. Бір жағдай болды-әйелі ас үйдегі сарқылған пышақты алып, оны тікелей анатомиялық түрде кеудеге жабыстырды. Ол отырады, не болғанын түсінбейді. Ал бұрыштағы ер адам отырды да, жылайды, ол анасына барғысы келеді дейді. Олардың екі баласы бар. Олар сонша аянышты, ал сіз қорқасыз, бірақ, өкінішке орай, бұл өмір. Біз, әрине, мұндай науқасты ауруханаға жеткізе аламыз. Бірақ ол жақта басқа жарық.

10. 103 кез келген қызметкері реанимация жасай аладыма немесе босануды қабылдай алады ма?

А. М.: Үш жыл ішінде мен жедел жәрдемде босануды қабылдаған жоқпын. Реанимация жүргізілді, сәтті реанимация болды. Ең бастысы, реанимацияны жүзеге асырған кезде үрейленбеңіз. Мұндай жағдайларда жедел жәрдем шақыратын адамның қайда бару керектігін нақты мекен-жайын айтуы немесе жақсы нұсқаулық бере алуы өте маңызды.

А. Т.: Әр фельдшерден сұраңыз-олар осы курстардан өтті. Бізде барлық манипуляцияларды муляждарда жасауға болатын сыныптар бар.. Жасыру күнә, біз жұмыста кейде өз іс-әрекетімізді пысықтаймыз.Мұны өмір бойы үйрену керек. Егер сіз реанимация жасай алмасаңыз, неге жедел жәрдемде жұмыс істейсіз?

11. Жедел жәрдем қызметкерінің басты қасиеті қандай болуы керек?

А. М.: Зейінділік, науқасқа жанашырлық таныту қабілеті. Көмекке мұқтаж адамға жанашырлық танытып, оны сезіну керек.

А. Т.:  Ең алдымен, реакция. Ол түсінуге, көруге, естуге және бағалауға қабілетті болуы керек. Бұл ең бастысы, қалғанының бәрі орындалады. Жедел жәрдем қызметкерлерісезе білуікерек. Көру, есту, тіпті иіскеу маңызды. Шынымды айтсам, иіс маңыздырөл атқарады. Шақыруғабарғанда және сол немесе басқа иісті сезгенде, сіз немен кездесетініңізді елестетесіз.

Облыстық жедел жәрдем станциясының баспасөз қызметі